سوزن‌های چرخ خیاطی در انواع و اندازه‌های مختلفی عرضه می‌شوند و نباید از یک نوع سوزن برای همه‌ی پارچه‌ها استفاده کرد. برای انتخاب سوزن مناسب در خیاطی، فقط کافی است سوزن را با پارچه‌ای که می‌خواهید بدوزید، تطبیق دهید.
سوزن‌ها با هدف خاصی برچسب‌گذاری شده‌اند: برچسب نشان می‌دهد که نوع سوزن و اندازه آن چیست. این دو ویژگی مهم‌ترین ویژگی‌های یک سوزن چرخ خیاطی هستند.
وقتی به بسته‌ای از سوزن‌ها نگاه می‌کنید، ممکن است اصطلاحاتی مانند سوزن‌های یونیورسال، سوزن‌های کشسان، سوزن‌های جین و سوزن‌های لحاف‌دوزی را ببینید. علاوه بر این، برخی اعداد روی بسته به شما درباره اندازه سوزن اطلاعاتی می‌دهند. اگر بیاموزید چگونه این اطلاعات را تفسیر کنید، همواره سوزن مناسبی برای انواع کارها خواهید داشت.
اجزای اصلی سوزن چرخ خیاطی
سوزن چرخ خیاطی از چندین بخش تشکیل شده است که هر کدام وظیفه خاص خود را دارند. اجزای اصلی سوزن چرخ خیاطی عبارتند از:
- شافت (Shaft): قسمت اصلی سوزن که سایر اجزا را به هم متصل می‌کند و به چرخ متصل می‌شود.
- چشم (Eye): سوراخ کوچک نزدیک به نوک سوزن که نخ از آن عبور می‌کند.
- نوک (Point): انتهای تیز سوزن که به پارچه فرو می‌رود.
- شیار (Groove): شیار طولی در امتداد شافت که نخ در آن قرار می‌گیرد و از نوسان آن جلوگیری می‌کند.
- کولار (Shank): بخش ضخیم‌تر بالای سوزن که به نگهدارنده سوزن متصل می‌شود. کولار معمولا دارای یک طرف صاف و یک طرف گرد است.
- کمر (Shoulder): بخشی از سوزن که شافت به کولار متصل می‌شود.
- دهانه (Scarf): شیار کوچک در نزدیکی چشم سوزن که به جلوگیری از گیر کردن نخ کمک می‌کند.
انتخاب سوزن برای انواع پارچه
انتخاب سوزن مناسب در خیاطی، با عوامل مهمی همچون نوع پارچه‌ای که استفاده خواهید کرد و نوع و وزن نخی که آن را به هم متصل می‌کند، سروکار داریم. انتخاب درست سوزن بسیار مهم است تا از آسیب دیدن پارچه یا پرز دادن نخ در طول دوخت لباس جلوگیری کنید. در اینجا رایج‌ترین انواع سوزن‌ها همراه با کاربرد آنها آمده است!
انواع سوزن بر اساس موارد استفاده
سوزن یونیورسال: همان‌طور که از نامش پیداست، این سوزن رایج‌ترین نوع سوزن است و می‌توان از آن هم برای پارچه‌های بافتنی و هم پارچه‌های بافته‌شده و برای پروژه‌های مختلف استفاده کرد.
سوزن بال پوینت یا جرسی: این سوزن مخصوص پارچه‌های بافتنی ساخته شده و دارای نوک گرد است تا از آسیب به پارچه در هنگام دوخت جلوگیری کند.
سوزن کشی: یک سوزن دیگر با نوک گرد است که برای دوخت پارچه‌های کشی مصنوعی مانند لباس‌های شنا طراحی‌شده و به‌طور خاص برای جلوگیری از ناپدید شدن دوخت‌ها ساخته‌شده است.
سوزن میکروتکس/شارپ: این سوزن‌ها با نوک تیز اضافی ساخته‌شده‌اند تا به‌طور دقیق از میان پارچه‌های ظریف دوخته شوند.
سوزن جین/دنیم: این سوزن ضخیم‌تر برای پارچه‌های بافته‌شده متراکم یا ضخیم مانند جین یا چرم مصنوعی است.
سوزن تاپ‌استیچینگ: با یک چشم اضافی بزرگ برای جا دادن نخ‌های ضخیم‌تر ساخته‌شده و همچنین دارای نوک تیز برای دوخت صاف و یکدست است.
سوزن دوتایی: این سوزن دو سوزن روی یک پایه نصب شده است و برای ایجاد یک ردیف دوگانه از دوخت در یک بار استفاده می‌شود. معمولاً برای دوخت حاشیه پارچه‌های بافتنی با یک چرخ خیاطی استاندارد استفاده می‌شود.
انواع سوزن برای چرخ خیاطی‌های خانگی و صنعتی
سوزن‌های DB: یکی از انواع سوزن‌های مورد استفاده در چرخ‌های خیاطی صنعتی، به‌خصوص چرخ‌های راسته‌دوز صنعتی هستند. این سوزن‌ها دارای ویژگی‌های خاصی هستند که آنها را برای استفاده در دوخت پارچه‌های ضخیم و متراکم مناسب می‌کند. ویژگی‌های اصلی این سوزن‌ها عبارت‌اند از:
- ته گرد و بلند: این ویژگی باعث می‌شود که سوزن به راحتی در پارچه‌های مختلف نفوذ کرده و دوختی دقیق و تمیز را ایجاد کند.
- مقاومت بالا: سوزن‌های DB معمولاً از مواد باکیفیت ساخته می‌شوند که دارای مقاومت بالایی در برابر شکستگی و فرسایش هستند.
- تنوع در اندازه‌ها: این سوزن‌ها در اندازه‌های مختلفی موجود هستند که به شما اجازه می‌دهد تا بسته به نیاز خود، سوزن مناسب را انتخاب کنید.
سوزن‌های DC: برای چرخ‌های سردوز صنعتی و دوخت‌های زیگزاگ طراحی‌شده‌اند. ویژگی‌های اصلی این سوزن‌ها شامل موارد زیر است:
- ته گرد و کوتاه: این طراحی باعث می‌شود سوزن مناسب برای دوخت‌هایی با الگوی زیگزاگ و دوخت‌های تخصصی باشد.
- مناسب برای چرخ سردوز صنعتی: این سوزن‌ها به‌خصوص برای ماشین‌های سردوز صنعتی طراحی‌شده‌اند و با پارچه‌های مختلف به‌خوبی کار می‌کنند.
- دوخت‌های زیگزاگ: سوزن‌های DC به‌طور خاص برای دوخت‌های زیگزاگ مناسب هستند که باعث افزایش انعطاف‌پذیری و استحکام دوخت می‌شود.
سوزن‌های DV: برای چرخ‌های میان دوز طراحی‌شده‌اند. این سوزن‌ها دارای ویژگی‌هایی هستند که آنها را برای دوخت‌های تخصصی و دقیق مناسب می‌کند. برخی از ویژگی‌های اصلی این سوزن‌ها عبارت‌اند از:
- مناسب برای چرخ‌های میان دوز: این سوزن‌ها به‌طور خاص برای استفاده در چرخ‌های میان دوز طراحی‌شده‌اند و به‌خوبی با پارچه‌های مختلف سازگار هستند.
- ته گرد: این ویژگی به سوزن اجازه می‌دهد به راحتی از میان پارچه‌ها عبور کند بدون اینکه به پارچه آسیب بزند.
- دوخت دقیق و تمیز: سوزن‌های DV برای ایجاد دوخت‌های دقیق و تمیز مناسب هستند و به شما امکان می‌دهند دوخت‌های با کیفیت بالا را انجام دهید.
سوزن‌های HA: این سوزن‌ها برای چرخ‌های خیاطی خانگی طراحی‌شده‌اند و دارای ویژگی‌های خاصی هستند که آنها را برای استفاده در دوخت‌های خانگی بسیار مناسب می‌کند. برخی از ویژگی‌های اصلی این سوزن‌ها عبارت‌اند از:
- بغل صاف: این ویژگی به سوزن اجازه می‌دهد تا به راحتی در چرخ‌های خیاطی خانگی نصب شود.
- مناسب برای پارچه‌های مختلف: سوزن‌های HA با انواع مختلف پارچه‌ها، از جمله پارچه‌های نازک و ضخیم، سازگار هستند.
- کاربرد گسترده: این سوزن‌ها برای دوخت‌های عمومی، از جمله دوخت‌های پایه و تخصصی، مناسب هستند.
سوزن‌های HA/DP: این سوزن‌ها که با نام سوزن‌های ژرسه دوزی نیز شناخته می‌شوند، برای استفاده در چرخ‌های خیاطی خانگی طراحی‌شده‌اند. این سوزن‌ها دارای ویژگی‌های خاصی هستند که آنها را برای دوخت پارچه‌های ژرسه و کشی بسیار مناسب می‌کند. برخی از ویژگی‌های اصلی این سوزن‌ها عبارت‌اند از:
- بغل صاف: این ویژگی به سوزن اجازه می‌دهد تا به راحتی در چرخ‌های خیاطی خانگی نصب شود.
- مناسب برای پارچه‌های ژرسه و کشی: نوک گرد این سوزن‌ها برای دوخت پارچه‌های کشی و ژرسه طراحی‌شده‌اند و از آسیب دیدن پارچه جلوگیری می‌کنند.
- دوخت تمیز و دقیق: سوزن‌های HA/DP برای ایجاد دوخت‌های تمیز و دقیق مناسب هستند و به شما امکان می‌دهند دوخت‌های با کیفیت بالا را انجام دهید.
سوزن‌های پس دوزی: برای دوخت‌های مخفی و دقیق طراحی‌شده‌اند و دارای ویژگی‌های خاصی هستند که آنها را برای دوخت‌های پس دوزی بسیار مناسب می‌کند. برخی از ویژگی‌های اصلی سوزن‌های پس دوزی عبارت‌اند از:
- نوک سرکج و منحنی: این ویژگی به سوزن اجازه می‌دهد تا به راحتی در پارچه نفوذ کند و دوخت‌های مخفی و دقیق ایجاد کند.
- مناسب برای دوخت‌های مخفی: این سوزن‌ها به‌طور خاص برای دوخت‌هایی طراحی‌شده‌اند که نباید از سمت رو یا پشت لباس دیده شوند.
- دوخت‌های دقیق و تمیز: سوزن‌های پس دوزی برای ایجاد دوخت‌های دقیق و تمیز مناسب هستند و به شما امکان می‌دهند دوخت‌های با کیفیت بالا را انجام دهید.
انواع سوزن چرخ خیاطی براساس شکل نوک
سوزن نوک گرد: برای دوخت پارچه‌هایی با بافت حلقوی، ضخیم و متراکم مناسب هستند
سوزن نوک تیز: برای دوخت پارچه های تار و پودی مناسب هستند.
سوزن نوک برنده: برای دوخت چرم و جیر مناسب هستند.
نحوه انتخاب صحیح سوزن چرخ خیاطی
انتخاب سوزن مناسب برای چرخ خیاطی می‌تواند تأثیر زیادی در کیفیت و دقت دوخت شما داشته باشد. در اینجا چند مرحله مهم برای انتخاب صحیح سوزن چرخ خیاطی آمده است:
1. نوع پارچه:
پارچه‌های نازک و ظریف: از سوزن‌های با نوک تیز مانند Microtex استفاده کنید.
پارچه‌های کشی و ژرسه: از سوزن‌های Stretch یا Jersey با نوک گرد استفاده کنید.
پارچه‌های ضخیم و متراکم: از سوزن‌های Denim/Jeans یا Topstitching با ضخامت بالا استفاده کنید.
2. نوع نخ :
– نخ‌های ضخیم‌تر نیاز به سوزن‌هایی با چشم بزرگتر مانند Topstitching دارند تا نخ به راحتی از داخل سوزن عبور کند.
– نخ‌های ظریف‌تر به سوزن‌هایی با چشم کوچکتر نیاز دارند تا دوخت دقیق‌تری ایجاد شود.
3. نوع دوخت:
– دوخت‌های دوتایی: از سوزن‌های Twin Needle استفاده کنید.
– دوخت‌های مخفی : از سوزن‌های Blind Stitch با نوک سرکج و منحنی استفاده کنید.
4. مدل چرخ خیاطی:
– سوزن‌های مخصوص چرخ‌های خانگی مانند HA برای چرخ‌های خیاطی خانگی مناسب هستند.
– سوزن‌هایDB و DC برای چرخ‌های صنعتی راسته‌دوز و سردوز مناسب هستند.
5. اندازه سوزن:
– اندازه سوزن با توجه به ضخامت پارچه و نوع نخ انتخاب می‌شود. برای پارچه‌های نازک‌تر از سوزن‌های با شماره کوچکتر و برای پارچه‌های ضخیم‌تر از سوزن‌های با شماره بزرگتر استفاده کنید.
آشنایی با شماره و سایزهای مختلف سوزن
سوزن‌ها و اندازه آنها با توجه به شماره‌های روی بسته‌بندی آنها باهم متفاوتند. روی بسته‌بندی سوزن‌های خیاطی دو عدد وجود دارد که برای خرید سوزن مورد نیازتان باید آنها را بشناسید. شماره سوزن‌ها نمایانگر سایز و ضخامت سوزن‌ها هستند و برای انتخاب سوزن مناسب برای پروژه‌های مختلف خیاطی بسیار اهمیت دارند.
شماره‌گذاری سوزن‌ها
شماره‌های کوچکتر (مثلاً 60/8، 70/10): این شماره‌ها برای پارچه‌های نازک و سبک مناسب هستند. عدد اول نمایانگر سیستم اروپایی (مثلاً 60) و عدد دوم نمایانگر سیستم آمریکایی (مثلاً 8) است.
شماره‌های متوسط (مثلاً 80/12، 90/14): این شماره‌ها برای پارچه‌های با ضخامت متوسط مناسب هستند.
شماره‌های بزرگتر (مثلاً 100/16، 110/18): این شماره‌ها برای پارچه‌های ضخیم و متراکم مناسب هستند.
سیستم شماره‌گذاری
سیستم متریک (اروپایی): این سیستم با شماره‌های 60، 70، 80، 90 و غیره اندازه‌گیری می‌شود. هرچه عدد بزرگتر باشد، سوزن ضخیم‌تر است.
سیستم آمریکایی: این سیستم با شماره‌های 8، 10، 12، 14 و غیره اندازه‌گیری می‌شود. هرچه عدد کوچکتر باشد، سوزن نازک‌تر است.
انتخاب شماره سوزن مناسب
انتخاب صحیح شماره سوزن به شما کمک می‌کند تا دوخت تمیز و دقیقی داشته باشید و از مشکلاتی مانند شکستن سوزن یا گیر کردن نخ جلوگیری کنید.
برای پارچه‌های نازک و ظریف (مانند ابریشم، ارگانزا): از سوزن‌های با شماره 60/8 یا 70/10 استفاده کنید.
برای پارچه‌های معمولی و متوسط (مانند پنبه، پلی‌استر): از سوزن‌های با شماره 80/12 یا 90/14 استفاده کنید.
برای پارچه‌های ضخیم و متراکم (مانند جین، چرم مصنوعی): از سوزن‌های با شماره 100/16 یا 110/18 استفاده کنید.
نگهداری و تعویض به‌موقع سوزن
نگهداری و تعویض به‌موقع سوزن چرخ خیاطی اهمیت زیادی در بهبود کیفیت دوخت و جلوگیری از مشکلات مختلف دارد. در اینجا چند نکته مهم در مورد نگهداری و تعویض سوزن آمده است:
نگهداری سوزن
1. تمیز کردن منظم: سوزن‌ها باید به‌طور منظم تمیز شوند تا از تجمع گرد و غبار و پرز پارچه‌ها جلوگیری شود. می‌توانید از پارچه نرم و خشک برای تمیز کردن سوزن استفاده کنید.
2. اجتناب از خراشیدگی و زنگ‌زدگی: سوزن‌ها باید در مکانی خشک و دور از رطوبت نگهداری شوند تا از خراشیدگی و زنگ‌زدگی جلوگیری شود.
3. استفاده از جعبه محافظ: برای نگهداری سوزن‌ها می‌توانید از جعبه‌های مخصوص یا قاب‌های محافظ استفاده کنید تا از آسیب به آنها جلوگیری شود.
تعویض به‌موقع سوزن
1. تعویض دوره‌ای: سوزن‌ها باید به‌طور منظم تعویض شوند تا از کاهش کیفیت دوخت و مشکلاتی مانند شکستن سوزن جلوگیری شود. به‌طور کلی، توصیه می‌شود هر 8 تا 10 ساعت کار با سوزن، آن را تعویض کنید.
2. بررسی سوزن برای آسیب‌دیدگی: پیش از شروع هر پروژه دوخت، سوزن را بررسی کنید تا مطمئن شوید که نوک سوزن تیز و سالم است. اگر نوک سوزن کند یا خمیده باشد، باید آن را تعویض کنید.
3. استفاده از سوزن مناسب برای پارچه و نخ: استفاده از سوزن مناسب برای پارچه و نخی که استفاده می‌کنید، می‌تواند عمر سوزن را افزایش دهد و کیفیت دوخت را بهبود بخشد.
نشانه‌های نیاز به تعویض سوزن
دوخت‌های ناپیوسته و ناپایدار: اگر دوخت‌ها ناپیوسته و ناپایدار باشند، ممکن است سوزن کند یا آسیب‌دیده باشد.
صدای غیرعادی: اگر هنگام دوخت صدای غیرعادی از چرخ خیاطی شنیدید، ممکن است نیاز به تعویض سوزن داشته باشد.
کشیدن پارچه و نخ: اگر سوزن پارچه و نخ را بکشد و باعث پارگی یا پرز دادن نخ شود، باید سوزن را تعویض کنید.
با رعایت این نکات، می‌توانید کیفیت دوخت‌های خود را بهبود دهید و از عمر مفید چرخ خیاطی خود بهره‌مند شوید.
در این مقاله به بررسی انواع سوزن بر اساس کاربرد، مدل و نوع چرخ خیاطی پرداختیم. در نهایت، شناخت و انتخاب سوزن مناسب در خیاطی می‌تواند تفاوت چشمگیری در کیفیت و دقت دوخت شما ایجاد کند. انواع مختلف سوزن‌ها با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود، به شما امکان می‌دهند تا با دقت بیشتری به پروژه‌های خیاطی خود بپردازید و از نتیجه‌ای که حاصل می‌شود لذت ببرید. از سوزن‌های یونیورسال گرفته تا سوزن‌های تخصصی مانند میکروتکس و پس‌دوزی، هر یک از این سوزن‌ها نقش مهمی در فرآیند خیاطی ایفا می‌کنند.
با انتخاب سوزن مناسب بر اساس نوع پارچه، نوع نخ، نوع دوخت و مدل چرخ خیاطی، می‌توانید دوخت‌هایی حرفه‌ای و با کیفیت داشته باشید. همچنین، نگهداری و تعویض به‌موقع سوزن‌ها نقش مهمی در بهبود عملکرد چرخ خیاطی و افزایش عمر مفید آن دارد.
به یاد داشته باشید که دوخت‌های زیبا و تمیز نتیجه‌ی توجه به جزئیات و استفاده از ابزارهای مناسب است. پس با دقت و آگاهی، ابزارهای خود را انتخاب کنید و از فرآیند خیاطی خود لذت ببرید.
در آموزشگاه بکسا (آکادمی مظفر) شما با جزئی‌ترین موارد لازم برای یک خیاط حرفه‌ای بودن آشنا می‌شوید و این از مزایای شرکت در دوره‌های فوقالعاده و کاربردی این آموزشگاه می‌باشد.
